9న హైదరాబాద్ లో ‘జీరో షాడో డే’ !

మే 9న హైదరాబాద్‌లో మధ్యాహ్నం 12:12 గంటలకు ‘జీరో షాడో డే’ జరుగనుంది. ఈ విషయాన్ని బిఎం బిర్లా సైన్స్ సెంటర్ టెక్నికల్ ఆఫీసర్ ఎన్.హరిబాబుశర్మ తెలిపారు. ఆ సమయంలో సూర్యకిరణాలు నేరుగా హైదరాబాద్‌లో పడతాయని, అప్పుడు సూర్యునిలో నిటారుగా (90 డిగ్రీల కోణం) ఉంచిన ఏ వస్తువు నీడ రెండు నిమిషాలు అంటే 12:12 నుండి 12:14 వరకు కనిపించదని పేర్కొంది. ఎండలో నిలబడినా మన నీడ కనిపించదని అన్నారు. అదే విధంగా ఆగస్టు 3న హైదరాబాద్‌లో “జీరో షాడో డే”ను కూడా నిర్వహిస్తామని వివరించారు. కాలానుగుణంగా వచ్చిన మార్పులతో దాదాపు అన్ని ప్రాంతాల్లో నీడ కనుమరుగవుతుందన్నారు. కాగా, ఇటీవల బెంగళూరులోనూ ఈ ఖగోళ అద్భుతం కనిపించిన సంగతి తెలిసిందే. ఏప్రిల్ 25వ తేదీ మధ్యాహ్నం 12.17 గంటలకు ఎండలో ఉన్న వస్తువులు, మనుషుల నీడలు రెండు నిమిషాల పాటు మాయమయ్యాయి. ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా (ఏఎస్‌ఐ) వివరాల ప్రకారం జీరో షాడో సమయంలో ఏ వస్తువుపైనా, మనిషిపైనా నీడ కనిపించదు. దీనిని సాంకేతిక పరిభాషలో జెనిత్ పొజిషన్ అంటారు. ఈ కారణంతోనే జీరో షాడో డే జరుగుతుంది. ఇలా సంవత్సరానికి రెండుసార్లు జరుగుతుందని వెల్లడైంది. ఇది కర్కాటక రాశి, మకరరాశి మధ్య ప్రాంతాలలో కనిపిస్తుంది. జీరో షాడో సమయంలో సూర్యుని అక్షాంశం, మనిషి అక్షాంశం సమాంతరంగా ఉంటాయి. అంటే సూర్యుని కాంతి మనిషి పరిధిదాటి పోలేదు. అందుకే నీడ పడదు. భూమి సూర్యుని చుట్టూ తిరుగుతున్నప్పుడు, దాని భ్రమణ అక్షం 23.5 డిగ్రీలు వంగి ఉంటుంది. ఈ క్రమంలో మన వాతావరణం మారిపోతోంది. అంటే… వెలుతురు తీవ్రతలో మార్పు వస్తుంది. ఎండ కాయ మధ్యలోకి వచ్చింది..అందుకే ఎండలు మండిపోతున్నాయని అనుకుంటున్నాం. కానీ… సూర్యుడు నట్ట నడి నెత్తికి రెండు సార్లు మాత్రమే తగులతాడు. ఉత్తరాయణంలో ఒకసారి, దక్షిణాయనంలో మరోసారి జరుగుతాయి. అప్పుడే సూర్యుడు సరిగ్గా మధ్యలోకి వస్తాడు. దీనిని అత్యున్నత స్థానం అంటారు. సాంకేతికంగా చెప్పాలంటే, సూర్యుడు మకరం మరియు కర్కాటకం మధ్య +23.5, -23.5 డిగ్రీల అక్షాంశాల మధ్య ఉన్నప్పుడు ఈ దృగ్విషయం జరుగుతుంది. సరిగ్గా కేంద్రీకృతమై ఉండటం వల్ల సూర్యకిరణాలు నేరుగా భూమిని తాకుతాయి. అందుకే మన నీడ కనిపించదు. ఈ జీరో షాడో డే తరచుగా భువనేశ్వర్, ముంబై, హైదరాబాద్ మరియు బెంగళూరులలో కనిపిస్తుంది. ఇదంతా క్షణికావేశంలో జరిగినా.. దీని ప్రభావం దాదాపు నిమిషం పాటు ఉంటుందని శాస్త్రవేత్తలు వెల్లడించారు.