మూత్రపిండాలు రెండు బీన్ ఆకారపు అవయవాలు, ఒక్కొక్కటి పిడికిలి పరిమాణం లో ఉంటుంది. అవి పక్కటెముక క్రింద ఉన్నాయి, మీ వెన్నెముకకు ప్రతి వైపు ఒకటి.
ఆరోగ్యకరమైన మూత్రపిండాలు ప్రతి నిమిషానికి అర కప్పు రక్తాన్ని ఫిల్టర్ చేస్తాయి, మూత్రవిసర్జన చేయడానికి, వ్యర్ధాలను మరియు అదనపు నీటిని తొలగిస్తాయి. మూత్రపిండాల నుండి యూరినరీ బ్లాడర్ కి రెండు సన్నని గొట్టాల ద్వారా చేర్చబడతాయి వాటిని యురేటర్స్ అని పిలుస్తారు, అవి మీ మూత్రాశయం యొక్క ప్రతి వైపు ఒకటి ఉంటాయి. మీ మూత్రాశయం మూత్రాన్ని నిల్వ చేస్తుంది. మీ మూత్రపిండాలు, మూత్రాశయాలు మరియు యురేటర్స్ మీ మూత్రాశయ వ్యవస్థలో అవయవాలు.
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు కారణాలు
కిడ్నీ రాళ్లకు తరచుగా ఖచ్చితమైన, ఒకే కారణం ఉండదు, అయినప్పటికీ అనేక కారణాలు మీ ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
మీ మూత్రంలో ఎక్కువ స్ఫటికం ఏర్పడే పదార్థాలు - కాల్షియం, ఆక్సలేట్ మరియు యూరిక్ ఆమ్లం వంటివి ఉన్నప్పుడు మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడతాయి. అదే సమయంలో, మీ మూత్రంలో స్ఫటికాలు కలిసి ఉండకుండా నిరోధించే పదార్థాలు లేకపోవచ్చు, మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడటానికి అనువైన వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తాయి.
ప్రమాద కారకాలు
మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు వచ్చే ప్రమాదాన్ని పెంచే కారకాలు:
కుటుంబం లేదా వ్యక్తిగత చరిత్ర.
మీ కుటుంబంలో ఎవరైనా కిడ్నీలో రాళ్ళు కలిగి ఉంటే, మీలో కూడా రాళ్లను అభివృద్ధి చేసే అవకాశం ఉంది. మీకు ఇప్పటికే ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మూత్రపిండాల రాళ్ళు ఉంటే, మీరు మరొకదాన్ని అభివృద్ధి చేసే ప్రమాదం ఉంది.
నిర్జలీకరణం.
ప్రతిరోజూ తగినంత నీరు తాగకపోవడం వల్ల కిడ్నీలో రాళ్ల ప్రమాదం పెరుగుతుంది. వెచ్చని, పొడి వాతావరణంలో నివసించే వ్యక్తులు మరియు చాలా చెమట పట్టేవారు ఇతరులకన్నా ఎక్కువ ప్రమాదం కలిగి ఉంటారు.
కొన్ని ఆహారాలు.
ప్రోటీన్, సోడియం (ఉప్పు) మరియు చక్కెర అధికంగా ఉన్న ఆహారం తినడం వల్ల కొన్ని రకాల మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు వచ్చే ప్రమాదం పెరుగుతుంది. అధిక సోడియం ఆహారంతో ఇది ప్రత్యేకంగా వర్తిస్తుంది. మీ ఆహారంలో ఎక్కువ ఉప్పు మీ మూత్రపిండాలు ఫిల్టర్ చేయాల్సిన కాల్షియం మొత్తాన్ని పెంచుతుంది మరియు మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుంది.
ఊబకాయం.
హై బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ (బిఎమ్‌ఐ), పెద్ద నడుము పరిమాణం మరియు బరువు పెరగడం మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంది.
జీర్ణ వ్యాధులు మరియు శస్త్రచికిత్స. గ్యాస్ట్రిక్ బైపాస్ సర్జరీ, ఇన్ఫ్లమేటరీ ప్రేగు వ్యాధి లేదా దీర్ఘకాలిక విరేచనాలు మీ కాల్షియం మరియు నీటిని పీల్చుకోవడాన్ని ప్రభావితం చేసే జీర్ణ ప్రక్రియలో మార్పులకు కారణమవుతాయి, మీ మూత్రంలో రాతి ఏర్పడే పదార్థాల పరిమాణాన్ని పెంచుతాయి.
ఇతర వైద్య పరిస్థితులు
మూత్రపిండ గొట్టపు అసిడోసిస్, సిస్టినురియా, హైపర్‌పారాథైరాయిడిజం మరియు పదేపదే మూత్ర నాళాల ఇన్‌ఫెక్షన్లు కూడా మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
విటమిన్ సి, డైటరీ సప్లిమెంట్స్, భేదిమందులు (అధికంగా ఉపయోగించినప్పుడు), కాల్షియం ఆధారిత యాంటాసిడ్లు మరియు మైగ్రేన్లు లేదా నిరాశకు చికిత్స చేయడానికి ఉపయోగించే కొన్ని మందులు వంటి కొన్ని మందులు మీ మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
కిడ్నీ రాళ్లను సహజంగా ఎలా నివారించాలి
మీ ప్రస్తుత ఆహారం మరియు పోషకాహార ప్రణాళికలో చిన్న సర్దుబాట్లు చేయడం ద్వారా మూత్రపిండాల రాళ్లను నివారించుకోవచ్చు
1. హైడ్రేటెడ్ గా ఉండండి
మూత్రపిండాల్లో రాళ్లను నివారించడానికి ఎక్కువ నీరు తాగడం ఉత్తమ మార్గం. మీరు తగినంతగా తాగకపోతే, మీ మూత్ర విసర్జన తక్కువగా ఉంటుంది. తక్కువ మూత్ర విసర్జన అంటే మీ మూత్రం ఎక్కువ సాంద్రీకృతమై, రాళ్లకు కారణమయ్యే మూత్ర లవణాలను కరిగించే అవకాశం తక్కువ అవుతుంది అందుకే బాగా నీరు తాగాలి.
2. కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని ఎక్కువగా తినండి
మూత్రపిండాల రాయి యొక్క అత్యంత సాధారణ రకం కాల్షియం ఆక్సలేట్ రాయి, కాల్షియం తినకుండా ఉండాలని చాలా మంది నమ్ముతారు. దీనికి విరుద్ధం నిజం. తక్కువ కాల్షియం ఆహారం మీ కిడ్నీ స్టోన్ ప్రమాదాన్ని మరియు బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది, అంటే కాల్షియం సప్లిమెంట్లను నేరుగా తీసుకోకండి మరియు కాల్షియం అధికంగా ఉండే ఆహారాల ద్వారా కాల్షియం తీసుకోండి.
3. తక్కువ సోడియం తినండి
అధిక ఉప్పు ఆహారం కాల్షియం మూత్రపిండాల్లో రాళ్ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. యూరాలజీ కేర్ ఫౌండేషన్ ప్రకారం, మూత్రంలో ఎక్కువ ఉప్పు కాల్షియం మూత్రం నుండి రక్తానికి తిరిగి గ్రహించకుండా నిరోధిస్తుంది. ఇది అధిక మూత్రంలో కాల్షియం కలిగిస్తుంది, ఇది మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు దారితీస్తుంది. అందుకే తక్కువ ఉప్పు వాడండి.
4. తక్కువ ఆక్సలేట్ అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినండి
కొన్ని మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు మూత్రంలో కాల్షియంతో బంధించి మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు ఏర్పడే ఆహారాలలో లభించే సహజ సమ్మేళనం ఆక్సలేట్‌తో తయారవుతాయి. ఆక్సలేట్ అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని పరిమితం చేయడం వల్ల రాళ్ళు ఏర్పడకుండా నిరోధించవచ్చు.
ఆక్సలేట్లు అధికంగా ఉండే ఆహారాలు:
బచ్చలికూర
చాక్లెట్
తీపి బంగాళాదుంపలు
కాఫీ
దుంపలు
వేరుశెనగ
రబర్బ్
సోయా ఉత్పత్తులు
గోధుమ పిండి
5. తక్కువ జంతు ప్రోటీన్ తినండి
జంతు ప్రోటీన్ అధికంగా ఉండే ఆహారాలు ఆమ్లమైనవి మరియు యూరిన్ ఆమ్లాన్ని పెంచుతాయి. అధిక మూత్ర ఆమ్లం యూరిక్ ఆమ్లం మరియు కాల్షియం ఆక్సలేట్ మూత్రపిండాల్లో రాళ్ళు రెండింటికి కారణం కావచ్చు.
మీరు పరిమితం చేయడానికి లేదా నివారించడానికి ప్రయత్నించాలి:
గొడ్డు, మాంసం
పౌల్ట్రీ
చేప
6. విటమిన్ సి మందులను మానుకోండి
విటమిన్ సి (ఆస్కార్బిక్ ఆమ్లం) భర్తీ మూత్రపిండాల్లో రాళ్లకు కారణం కావచ్చు, ముఖ్యంగా పురుషులలో.
ఒక 2013 అధ్యయనం ట్రస్టెడ్ సోర్స్ ప్రకారం, విటమిన్ సి సప్లిమెంట్లను అధిక మోతాదులో తీసుకున్న పురుషులు కిడ్నీ రాయి ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని రెట్టింపు చేశారు. ఆహారం నుండి వచ్చే విటమిన్ సి అదే ప్రమాదాన్ని కలిగిస్తుందని పరిశోధకులు నమ్మరు.
7. మూలికా నివారణలను అన్వేషించండి
ఆయుర్వేదం ఎల్లప్పుడూ వేలాది సంవత్సరాలుగా మానవుడి సమస్యలకు ఉత్తమమైన పరిష్కారాన్ని కలిగి ఉంది, కొన్ని మూలికలు మూత్రపిండాల రాళ్లను తగ్గించడానికి వాటి సామర్థ్యాన్ని నిరూపించాయి మరియు మూత్రపిండాల ఆరోగ్యాన్ని ప్రధానంగా పుణార్నవ, గోఖ్రూ మరియు త్రిఫలాలను నిర్వహిస్తాయి.
అవి ఎలా పనిచేస్తాయో ఒక్కొక్కటిగా చర్చిద్దాం
పుణర్నవ
పునార్నవ నెఫ్రోప్రొటెక్టివ్; ఇది రక్తంలో యూరియా మరియు క్రియేటినిన్ స్థాయిలను తగ్గించడం ద్వారా మూత్రపిండాల పనితీరును మెరుగుపరుస్తుంది. దీనికి తోడు, దాని లిథోట్రిప్టిక్ చర్య కారణంగా, మూత్రపిండాల రాతి సమస్యలను తగ్గించడానికి ఇది మరింత సహాయపడుతుంది.
గోఖ్రు
ఇది మూత్రవిసర్జన, లిథోట్రిప్టిక్, శోథ నిరోధక మరియు నొప్పిని తగ్గించే చర్యను కలిగి ఉంది. ఇది రాళ్లను చిన్న బిట్స్‌గా కత్తిరించి, ఆపై వాటిని బయటకు తీస్తుంది. ఇది ద్రవ ఓవర్లోడ్, డైసురియా, హెమటూరియా మరియు వేడి లక్షణాల నుండి ఉపశమనం ఇస్తుంది. తరచుగా ఉపయోగిస్తే ఇది మూత్రపిండాలలో రాతి పునరావృతం కాకుండా చేస్తుంది.
త్రిఫల
త్రిఫల అనేది ప్రసిద్ధ ఆయుర్వేద రసయన సూత్రీకరణ, ఇది వాత, పిత్త మరియు కఫా సమతుల్యత కోసం సూచించబడింది. సాంప్రదాయకంగా, ఇది కాలేయం మరియు మూత్రపిండాల వ్యాధుల చికిత్సకు ఉపయోగిస్తారు.
